ΕΘΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΑΠΟ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

                       Γράφει η Μαίρη Κάντα        

Τα Χριστούγεννα είναι μια παγκόσμια γιορτή. Όμως γιορτάζεται διαφορετικά από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το κλίμα, την ιστορία ή την νοοτροπία του κάθε λαού. Στις παρακάτω γραμμές θα μάθουμε τα έθιμα των Χριστουγέννων που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο.

Ας αρχίσουμε με το έθιμο της Σουηδίας. Την αυγή της 13ης Δεκεμβρίου, στη Σουηδία, το μεγαλύτερο κορίτσι του σπιτιού, η "Λουτσία", σύμβολο του φωτός, φορώντας ένα μακρύ λευκό χιτώνα και ένα στεφάνι από αναμένα κεριά στα μαλλιά, πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι, προσφέροντας ζεστό καφέ και κουλουράκια. Τραγουδά, επίσης, παλιά κάλαντα με το σκοπό του λαικού ναπολιτάνικου τραγουδιού " Σάντα Λουτσία". Οι θρύλοι της Λουτσίας γεννήθηκαν στις Συρακούσες της Σικελίας περίπου κατά το έτος 300 μ.Χ. Ακόμα σε μερικές επαρχίες της Σουηδίας συνηθίζουν οι κάτοικοι των χωριών ανήμερα Χριστουγέννων, να ρίχνουν έξω από τα σπίτια και τα χωράφια τους σιτάρι, για να γιορτάσουν μαζί τους και τα πουλιά.

Σε μερικές βρετανικές περιοχές, από την άλλη, επικρατεί το έθιμο του γλεντιού σε κήπους με μηλιές την παραμονή των Χριστουγέννων. Αυτό το έθιμο είναι παραλλαγή μιας ειδωλολατρικής τελετής. Έτσι, αφού σκοτεινιάσει, οι αγρότες πηγαίνουν στα περιβόλια, σχηματίζουν παρέες γύρω από τα παλαιότερα δέντρα και πίνοντας μπύρα τραγουδούν τα κάλαντα. Στη συνέχεια, πυροβολούν στα κλαριά για να διώξουν τα κακά πνεύματα, ενώ πριν μερικά χρόνια συνήθιζαν να αφήνουν τριγύρω γλυκίσματα για να καλοπιάσουν τα πνεύματα και να εξασφαλίσουν καλή σοδειά.

Στη Κένυα, λόγω του κλίματος τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Έτσι, το χριστουγεννιάτικο γεύμα θυμίζει πιο πολύ με μία καλοκαιρινή ημέρα χαλάρωσης, αφού αντί να φάνε γαλοπούλα κάνουν μπάρμπεκιου στον κήπο. Ακόμα, στολίζουν τις εκκλησίες με μπαλόνια, λουλούδια και κορδέλες. Μα και στη Νέα Ζηλανδία, τα Χριστούγεννα έρχονται στην μέση του καλοκαιριού. Παραδοσιακά λοιπόν, οι οικογένειες γιορτάζουν αυτές τις μέρες στη παραλία.

Στη Νορβηγία, αφήνουν μία γαβάθα χυλό, το λεγόμενο "nisse" στη σιταποθήκη για να φάει ο καλλικάντζαρος που προστατεύει το κτήμα τους, ενώ αφού στολίσουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο πιάνονται όλοι χέρι- χέρι γύρω από αυτό και τραγουδούν τρία χριστουγεννιάτικα τραγούδια.Είναι ένα έθιμο που συμβολίζει την ομόνοια, την αγάπη, την χαρά και την ελπίδα.

Οι Φινλανδοί έχουν ένα πολύ παράξενο έθιμο, και για πολλούς ανατριχιαστικό.Μετά την Χριστουγεννιάτικη λειτουργία, ο κόσμος επισκέφτεται τους νεκρούς του στο νεκροταφείο κρατώντας αναμμένα κεριά. Οι Γιουγκοσλάβες νοικοκυρές έχουν ένα ευγενικό,όμως για πολλούς μπορεί να χαρακτηριστεί ως βρώμικο, έθιμο.Πριν το Χριστουγεννιάτικο γεύμα ραντίζουν τα τραπεζομάντηλά τους με κρασί για να μη ντραπούν οι φιλοξενούμενοί τους αν λερώσουν κάποιο.

Στην Ρωσία πάλι, έχουν την συνήθεια την νύχτα των Χριστουγέννων, να ντύνουν στ' άσπρα μία κοπέλα και να την βάζουν να παριστάνει την Παναγία.Ας πάμε τώρα στο έθιμο της Σικελίας. Στη Σικελία, οι χωρικοί βγάζουν τα μεσάνυχτα των Χριστουγέννων νερό από τα πηγάδια και ραντίζουν τα ζώα τους, καθώς πιστεύουν πως το νερό αυτό είναι αγιασμένο, επειδή την ίδια ώρα γεννιέται και ο Σωτήρας του κόσμου. Ενώ στη Σαρδηνία πιστεύουν ότι όποιος γεννηθεί την νύχτα των Χριστουγέννων και μάλιστα τα μεσάνυχτα , φέρνει την ευλογία του Θεού όχι μόνο στους δικούς του ανθρώπους αλλά και στους γείτονες των εφτά σπιτιών που βρίσκονται πιο κοντά στο δικό του.

Στη Βαρκελώνη υπήρχε ένα ωραίο χριστουγεννιάτικο έθιμο κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα. Αυτό ήταν η τελετή του παγωνιού.Την ημέρα των Χριστουγέννων ο βασιλιάς έπαιρνε μέσα σε μία χρυσή πιατέλα ένα ψητό παγώνι , που θεωρείται ένα από τα πιο σπάνια φαγητά και το μετέφερε στη τραπεζαρία. Σ' αυτή την πομπή τον ακολουθούσε ένα πλήθος από ευγενείς, υπηρέτες και σωματοφύλακες. Στην τραπεζαρία βρισκόταν η βασίλισσα. Ο βασιλιάς της πρόσφερε το παγώνι για να το μοιράσει σε όλους τους παρευρισκόμενους. Όσοι δέχονταν την εξαιρετική αυτή τιμή, ήταν υποχρεωμένοι να ορκιστούν μπροστά στη ομήγυρη ότι θα προσπαθήσουν ν' ανδραγαθήσουν στον πόλεμο ή στις ταυρομαχίες.

Επίσης τον Μεσσαίωνα, στη Βενετία, ο Δόγης (τοπικός άρχοντας) και ο λαός πήγαιναν την νύχτα των Χριστουγέννων στο γειτονικό νησάκι του Αγίου Γεωργίου να προσκυνήσουν το λείψανο του Αγίου Στεφάνου.Στη παραλία του νησιού περίμεναν βενετσιάνικες αρχόντισσες ντυμένες στα μαύρα και στολισμένες με κοσμήματα, για να υποδεχτούν τον Δόγη και να τον συνοδέψουν μέχρι το ναό. Μετά το τέλος της λειτουργίας όλη αυτή η λαμπρή συνοδεία έμπαινε στις γόνδολες και διασχίζοντας τα νερά ξαναγύριζαν στη πλατεία του Αγίου Μάρκου, όπου άρχιζε μεγάλο γλέντι,που συνεχιζόταν μέχρι το πρωί.

Στη Ιαπωνία, τα Χριστούγεννα δεν αποτελούν επίσημη γιορτή αφού μόνο το 1% του πληθυσμού της είναι Χριστιανοί. Ωστόσο, οι Ιάπωνες έμαθαν τελευταία τα Χριστούγεννα από τους δυτικούς και πλέον τρώνε και εκείνοι γαλοπούλα και στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο.Όμως τα δώρα τους τα φέρνει ο Hoteiosho, ο οποίος είναι μία θεότητα του ιαπωνικού πάνθεον. Ο Hoteiosho έχει μάτια και στο πίσω μέρος του κεφαλιού για να μπορεί να βλέπει ποια παιδιά είναι καλά και ποια όχι.

Στην Αυστραλία, μετά το χριστουγεννιάτικο γεύμα,συνηθίζουν να πηγαίνουν μία βόλτα στη παραλία ή για ένα παιχνίδι κρίκετ.Το έθιμο του Άι-Βασίλη είναι κάπως παραλλαγμένο για τους Αυστραλούς, καθώς το έλκηθρο του συμπαθέστατου και πολύ αγαπητού Αγίου, δεν το σέρνουν τάρανδοι αλλά οκτώ καγκουρώ.Όμως και στην Χαβάη, ο Άι- Βασίλης δεν χρησιμοποιεί έλκηθρο αλλά κανώ. Οι Χαβανέζοι, αφού φάνε χοιρινό, σούπα νουντλ και σολωμό, γλεντούν με κιθάρες και γιουκαλίλι τραγουδώντας τις χριστουγεννιάτικες μελωδίες με χαβανέζικο ρυθμό.Στη συνέχεια, τα παιδιά πηγαίνουν στη παραλία για να δοκιμάσουν το Wind-surf που πήραν δώρο.

Τα παιδιά στην Ιρλανδία κρεμούν στο τζάκι χριστουγεννιάτικες τσάντες αντί για κάλτσες. Αλλά η πρωτοτυπία τους βασίζεται στη αγάπη τους για το εθνικό τους ποτό, την μπύρα Guinness.Έτσι λοιπόν αφήνουν έξω από την πόρτα του σπιτιού τους μια τέτοια μπύρα και μία κρεατόπιτα για να τσιμπήσει ο κουρασμένος Άι-Βασίλης.

Στη Μ.Βρετανία, τα παιδιά δεν ταχυδρομούν το γράμμα τους στον Father Christmas (τον δικό μας Άι-Βασίλη) αλλά τον ρίχνουν στη φωτιά στο τζάκι ώστε να ανεβεί από την καμινάδα και να ταξιδέψει ως το Βόρειο Πόλο. Αν το γράμμα καεί αμέσως πρέπει να το ξαναγράψουν.

Επίσης στη Ουκρανία, ο "Παγωμένος Πατέρας" φτάνει με το έλκηθρο το οποίο σέρνουν μόνο τρεις τάρανδοι ενώ τον συνοδεύει ένα κοριτσάκι. Το κοριτσάκι ονομάζεται "Νιφάδα", φορά ένα λαμπερό μπλε κοστούμι με λευκή γούνα και ένα στέμμα που έχει το σχήμα μίας νιφάδας χιονιού.

Για το τέλος αυτού του άρθρου, άφησα τα παραδοσιακά έθιμα των Ιταλών, καθώς στην Ιταλία δεν υπάρχει Άη Βασίλης, αλλά η Strega Buffana η οποία πετά πάνω από την χώρα με μία σκούπα και μοιράζει δώρα στα καλά παιδιά και κάρβουνο στα άτακτα.Μία άλλη ιταλική παράδοση είναι να δίνουν ένα σακουλάκι ξερές τροφές στους φίλους τους για να φτιάξουν σούπα.Αυτό το φαγητό τους θυμίζει τις δύσκολες και φτωχές εποχές και την τρωνε για να έχουν τύχη το Νέο Έτος.